MISTRZOWIE WŁOSKIEGO RENESANSU – ZAMEK KRÓLEWSKI NA WAWELU

Zamek Królewski na Wawelu ogłasza, że znaczące dzieło mistrza renesansu Madonna z Dzieciątkiem Giovanniego Belliniego będzie eksponowane na stałe w wawelskiej kolekcji. Jest to jeden
z najwybitniejszych obrazów włoskich okresu wczesnego renesansu znajdujących się od dziś w Polsce. Zwiedzający zobaczą go premierowo podczas wyjątkowego pokazu Mistrzowie włoskiego renesansu (17.11.23 – 18.02.24) na II piętrze Zamku. Na tę okoliczność sprowadzono do Krakowa obrazy Jacopa Bassana i Rossa Fiorentina. Pokaz uzupełni Tycjan i jego Alegoria miłości zestawiona z dziełem Padovanina, pochodzącym z Kunsthistorisches Museum w Wiedniu.

Kuratorką pokazu Mistrzowie włoskiego renesansu jest dr Joanna Winiewicz-Wolska – kierownik Działu Malarstwa Zamku Królewskiego na Wawelu. Historyczka sztuki i badaczka zwraca uwagę, że Giovanni Bellini wprowadził do malarstwa weneckiego światło i kolor, poetycki, nastrojowy pejzaż i realistycznie malowane figury. Z jego dorobku obficie czerpali tacy wielcy malarze jak Giorgione i Tycjan.

BELLINI NA WAWELU

Obraz Belliniego namalowany został najprawdopodobniej pod koniec lat osiemdziesiątych lub na początku lat dziewięćdziesiątych XV wieku. Jest powtórzeniem kompozycji Giovanniego Belliniego zatytułowanej Madonna degli alberetti z 1487 roku w Gallerie dell’Accademia w Wenecji. Nieznacznie różni się od niej w szczegółach – m.in. pejzażem: na obrazie weneckim w tle widoczne są dwa symetrycznie rozmieszczone wysmukłe drzewa, a na wawelskim jedno, z lewej strony – powtarza natomiast wiernie pozę Madonny i Dzieciątka. Kolejną kompozycją, na której malarz powtórzył pozy obu postaci i ich wzajemne relacje, jest Madonna z Dzieciątkiem, św. Jerzym i św. Piotrem – również w Gallerie dell’Accademia.

Niewykluczone, że obraz wawelski powstał z udziałem warsztatu. Taka praktyka – powielanie cieszących się powodzeniem obrazów, tj. powtarzanie ich kompozycji
i kolorystyki według opracowanego przez mistrza pierwowzoru, z nieznacznymi zmianami – była w XV- i XVI-wiecznej Wenecji powszechna. W ten sposób pracował nie tylko warsztat Bellinich (tworzyli go Jacopo Bellini oraz jego dwaj synowie: Giovanni i Gentile), lecz także Tycjan. Autorami owych powtórzeń bywali sami mistrzowie, a pewne partie pozostawiali czasem do wykonania współpracownikom.

Kompozycja ma charakter dewocyjny – przeznaczona była zapewne do wnętrza zamożnego domu. Ma bardzo bogatą ramę, której forma i dekoracja są zbliżone do ramy obrazu weneckiego.

Materiały prasowe ZAMEK KRÓLEWSKI NA WAWELU